اگر به دنیای برنامه‌نویسی علاقه مند هستید، احتمالا عبارت گیت‌هاب بارها به گوش شما خورده است. در همین راستا احتمالا تمایل دارید که بدانید گیت هاب چیست و چگونه از آن استفاده می‌کنند. در ابتدا لازم است بدانید که گیت هاب نیز مانند هر چیزی در دنیای برنامه‌نویسی، نیاز به آموزش و صرف زمان دارد تا به آن تسلط پیدا کنید.

ما در این مقاله سعی داریم به شکل مختصر درباره گیت هاب صحبت کنیم. پس تا پایان این محتوا با ما همراه باشید تا درباره گیت هاب به شما آموزش دهیم.

گیت‌هاب چیست؟

GitHub یک سرویس میزبانی مخزن گیت است که به توسعه دهندگان نرم افزار اجازه می دهد تا کدهایشان را به صورت آنلاین مدیریت و با دیگران به اشتراک بگذارند. این سرویس به توسعه دهندگان امکان مشارکت در پروژه های مختلف، اشتراک گذاری کدها، کنترل نسخه و همچنین همکاری در تیم‌های چند نفره را می دهد. GitHub برای مدیریت پروژه های نرم افزاری، کد باز و حتی سایر فایل‌های متنی مانند مستندات و صفحات وب بسیار مفید است. 

پروژه های بسیار بزرگ در دنیا مانند پروژه لینوکس نیاز به یک مخزن و یا انبار دارند که بتوانند کدها را به شکل کامل در آن نگهداری کنند. هر زمان که لازم باشد این کدها مورد بررسی قرار می گیرند. لذا اگر در بازه ای از زمان، کدها دچار خطاهای احتمالی شوند، برنامه نویسان می توانند با مراجعه به تاریخچه تغییرات کدها، مشکل را بررسی و رفع نمایند.

به چنین مخزنی که برای ابر پروژه های مورد استفاده قرار می گیرد repository گفته می شود. البته به صورت مختصر به آن repo نیز گفته می شود که در ادامه با آن بیشتر آشنا خواهیم شد. اما در این بین گیت هاب چه جایگاهی دارد؟

گیت یک نرم افزار بسیار مهم و قدرتمند است که برنامه نویسان برای مدیریت پروژه های بزرگ خود از آن استفاده می کنند. اما در کنار گیت، گیت هاب بستری از سورس کدها می باشد که برای پروژه های کوچکتر مورد استفاده قرار گرفته و در بین برنامه نویسان طرفداران زیادی دارد. در واقع شما می توانید نرم افزار گیت هاب را نصب کرده و از امکانات آن بهره مند شوید.

حال اگر علاقه مند به استفاده از گیت هاب هستید، لازم است که نحوه استفاده از آن را یاد بگیرید. بهتر است آموزش گیت هاب را با روش دانلود فایل از گیت هاب آغاز کنیم.

آموزش دانلود فایل از گیت‌هاب

برای دانلود کدها از بخش‌های عمومی گیت‌هاب، می توانید طبق تصویر زیر عمل نمایید:

توجه داشته باشید که در این بخش تاپیک های مختلفی وجود دارد. شما می توانید بر اساس تاپیک مورد نظر خود، کد را پیدا کرده و نسبت به دانلود ان اقدام نمایید. البته این روش بیشتر برای افرادی است که تمایل دارند از کدهای نوشته شده توسط سایر کدنویس ها استفاده کنند. لذا تمایلی به به روز رسانی و آپدیت کدها جهت به اشتراک گذاشتن با سایرین را ندارند.

توجه داشته باشید که در بسیاری از موارد امکان استفاده از دکمه save as برای شما فراهم نیست و شما نمی توانید به این شکل به کدها دسترسی داشته باشید. مخصوصا زمانی که در پروژه های بزرگ به دنبال پیدا کردن کد مناسب برای پروژه خود هستید. در این شرایط باید از گزینه Download ZIP استفاده نمایید.

نحوه ایجاد اکانت در گیت‌هاب برای ایجاد پروژه

ساخت اکانت در گیت هاب کاملا رایگان است. برای این کار لازم است که در ابتدا نرم افزار گیت هاب را متناسب با سیستم عامل مورد نظر دانلود نمایید. در طول مسیر ثبت نام، مواردی مانند ایمیل و نام و … از شما خواسته می شود که هیچ پیچیدگی نداشته و به راحتی می توانید از آن عبور کنید.

تنها نکته ای که لازم است آن را بدانید گزینه پیدا کردن Repo از روی سیستم شماست. این کار بسیار زمان بر بوده و پیشنهاد می کنیم از این مرحله چشم پوشی نمایید. بعد از نصب نرم افزار، نیاز به تعریف یک Repo دارید. در این شرایط پیشنهاد می کنیم که یکی از پروژه های sparkfun را دانلود نمایید. سپس وارد نرم افزار شده و گزینه fork را انتخاب نمایید.

حالا با خیال راحت می توانید روی پروژه خود کار کنید. اگر احیانا دچار خطایی شدید، به سادگی می توانید موارد را بررسی و طبق هیستوری درج شده، نسبت به رفع اشکال اقدام نمایید.

ردیابی کد در گیت‌هاب

برای این کار از گوشه سمت راست روی گزینه چرخ دنده کلیک نمایید. سپس گزینه options را انتخاب نمایید.

در این بخش شما می توانید repo های ذخیره شده را در بخش Clone path مشاهده نمایید. حالا فقط کافی است که این بخش را روی سیستم خود با Windows Notepad باز کرده و متغیر byte را به int تغییر دهید و آن را مجددا ذخیره نمایید. حالا به GitHub GUI بازگشته و دقت کنید که گیت هاب تغییرات را با یک نقطه در بخش changes به شما نمایش می دهد. با ورود به بخش تغییرات، می توانید شاهد تمامی تغییرات صورت گرفته باشید.

Global repo چیست؟

فرض کنید که شما repo ویژه پروژه خود را ایجاد کرده اید و تغییرات آن را به شکل مداوم انجام می دهید. اگر قصد داشته باشید که repo پروژه شما در گیت هاب در دسترس عموم قرار گیرد، می توانید از گزینه Global repo استفاده نمایید. در تصویر زیر مسیر استفاده از گزینه Global repo را برای شما نشان داده ایم.

local repo چیست؟

یک نکته بسیار مهم درباره local repo وجود دارد. توجه داشته باشید که به صورت روزانه تغییرات را در گیت هاب ثبت نمایید. پشت گوش انداختن این موضوع می تواند در آینده شما را دچار مشکل کرده و امکان بررسی خطاهای احتمالی را نداشته باشید. پس هر بار بعد از انجام هر تغییر، حتما موارد را در local repo ثبت کرده و تغییرات را ذخیره نمایید. بعد از انجام هر تغییر روی دکمه commit و سپس sync کلیک نمایید. اگر وضعیت به شکل unsynced commits نمایش داده شد، در واقع مفهوم این است که ما در لوکال تغییراتی را اعمال کرده ایم که در بخش گلوبال هنوز صورت نگرفته است.

Wiki and Issues در گیت‌هاب

هر زمان در گیت هاب به مشکل خاصی برخورد کردید می‌توانید از گزینه Issues برای بررسی مشکل ایجاد شده استفاده نمایید. لذا مشکل پیش آمده بررسی و راه حلی به شما برای برطرف کردن آن پیشنهاد خواهد شد. بنابراین بخش Issues مانند یک دستیار کنار شماست تا مشکلات احتمالی را بررسی و برای آن پاسخی به شما ارائه دهد.

همچنین گیت هاب بخشی به نام Wiki را در اختیار شما قرار داده است که سوالات متدوال در آن قرار داده شده است. در واقع این بخش مانند یک دایره المعارف گیت هابی بوده که برای تمامی سوالات شما پاسخی درخور داشته و به شما کمک خواهد کرد.

آیا تمامی امکانات گیت‌هاب رایگان است؟

استفاده از تمامی امکانات گیت هاب به شما عمومی کاملا رایگان است. اما اگر قصد ایجاد repo شخصی داشته باشید تا به شکل خصوصی مخزن سورس کدهای خود را ایجاد نمایید، لازم است که نسبت به خرید اکانت پرمیوم آن اقدام نمایید. اکانتهای پرمیوم هم انواع مختلفی دارد و شما می توانید بر اساس نوع نیاز خود اقدام به خرید نمایید. در غیر اینصورت می‌توانید با خیال راحت از امکانات رایگان آن بهره مند شوید.

ما در این مقاله سعی کردیم موارد ابتدایی را درباره گیت‌هاب نوشته و شما را با این ابزار قدرتمند آشنا کنیم. البته توجه داشته باشید که برای تخصص پیدا کردن در زمینه گیت هاب نیاز به آموزش و صرف زمان خواهید داشت. پیشنهاد می کنیم که همین امروز اقدام به دانلود نرم افزار و ایجاد اکانت روی گیت هاب نمایید و امکانات آن را بررسی کنید. همچنین بخش wiki را مطالعه کرده تا کلیاتی درباره امکانات آن را درک کنید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد.