UX UI چیست؟ اهمیت رابط کاربری و تجربه کاربری

امروزه استفاده از دو مفهوم UI/UX برای طراح وب سایت امری ضروری و واجب است. آن دسته از طراحان وب سایتی که برا این دو مفهوم مسلط باشند این توانایی را خواهند داشت وب سایت هایی را طراحی کنند که از لحاظ بصری و هم رابط کاربری زیبا و کاربردی باشد.

یک وب سایت عالی نه تنها باید ظاهر بصری دلپذیر داشته باشد، بلکه باید تعامل، رابط کاربری ساده و لذت‌بخش را نیز به مخاطب ارائه دهد. مفهوم UI/UX خوب خود را در اینطور مواقع نشان خواهد داد، زیرا به صورت مستقيم با مخاطب در تعامل است و طرّح مناسب جذاب ‌ را در جلب توجه مخاطبان نقش بسیار مهمی دارد.

اهمیت تجربه کاربری (UX) در دنیای وب

تجربه کاربری UX (User Experience) به عنوان حس عاطفی که کاربر شما هنگام استفاده از یک وب سایت یا برنامه وب به دست می آورد، تعریف می شود. یک UX کامل باید نیاز کاربر را برای دسترسی، راحتی، سرعت و جهت بهتر به سمت مقصد مورد نظر برآورده کند. در عین حال کاربر باید هنگام استفاده از آن احساس لذت و رضایت کند.

بنابراین، در دنیای مدرن وب سایت ها، تجربه کاربری UX کلید موفقیت است. وب سایتی که طراحی UX ضعیفی دارد به سرعت مخاطبان خود را از دست می دهد و از رینگ خارج می شود.

UI (User Interface) چیست؟

یک رابط کاربری UI (User Interface) به آن قسمت‌هایی از یک وب‌سایت یا برنامه وب اطلاق می‌شود که از طریق آن کاربر مستقیماً با آن در تعامل است. این بخش شامل عناصر بصری و تعاملی است که کاربر از آنها به عنوان ابزاری برای رفع نیازهای خود و انجام وظایف استفاده می کند.

به طور کلی، وظیفه اصلی UI ایجاد مسیری برای ارتباط  بین کاربر و وب سایت است. در واقع، زبان UI یک زبان بصری و تعاملی است.

نکات مهم در UI 

در بخش رابط کاربری یا همان UI عوامل مهمی وجود دارد که کلید اصلی جلب توجه مخاطب است:

جذابیت بصری 

UI باید از نظر بصری چشم نواز باشد، جذابیت بصری هنر ترکیب تصاویر و رنگ‌ها و المان ها به شکلی که مخاطب را از گشتن در وب سایت شما خسته نکند.

شما از ابتدا وارد هر وب سایتی که می‌شوید اولین مسئله‌ای که توجه شما را جلب می کند همان زیبایی و  ترکیب های رنگی وب سایت است.

سادگی و وضوح

 UI زیبا به این معنی نیست که در آن از المان های پیچیده استفاده شود. پیچیدگی در تضاد با سادگی است و مخاطب ذاتا کم حوصله است و می خواهد هر چه سریع تر به هدف خود برسد. بنابران وب سایت شما بایستی کمترین پیچیدگی را داشته باشد تا کاربر براحتی بتواند با وب سایت شما در تعامل باشد. بکاربردن دکمه ها و منو‌ها ساده تر و خالی از پیچیدگی های اضافی.

مورد کاربرپسندی

 مهمترین نکته UI کاربرپسند بودن آن است. یعنی چی؟ کاربر باید بتواند با صفحه شما تعامل داشته و کارهای خود را انجام دهد. در چنین شرایطی رفع نیاز کاربر و رسیدن به هدف کاربر در وب سایت یعنی همان کاربرپسند بودن.

به طور مثال المان های طراحی رایج و استاندارد و صفحات خطا به ما کمک می‌کند تا صفحه یا وب سایت ما کاربرپسند تر باشد.

ثبات و انسجام

نظم و ثبات از مهمترین ارکان یک طراحی موفق است. ما به عنوان طراح بایستی در وب سایت یا اپلیکشن در المان های طراحی خود نوعی ثبات را رعایت کنیم. این ثبات به معنی حفظ ظاهر و عملکرد مشترک بین همه المان های صفحه است.

رعایت چنین نکته ای مزیت های خاصی به همراه خواهد داشت، القای حسی آشنا به مخاطب، کاهش سردرگمی، افزایش اطمینان مخاطبان به برند شما خواهد شد. 

پاسخگویی

UI ریسپانسیو به رابط کاربری گفته می شود که توانایی انطباق خودکار با اندازه صفحه نمایش دستگاه کاربر را دارد. این امر کمک می‌کند تا المان های گرافیکی منو و دکمه و … در سیستم کاربر نیز انسجام و نظم خودش را حفظ کند و بهم ریخته نباشد.

این امر به ایجاد تجربه کاربری منسجم و یکپارچه در تمام پلتفرم ها کمک می‌کند و فواید متعددی مانند افزایش کاربر، بهبود سئو و کاهش هزینه هارا به همراه دارد. برای ایجاد چنین ویژگی از فریم ورک های ریسپانسیو، آزمایش و تکرار می توان بهره برد تا به UI بهینه رسید.

برخی از مهمترین المان ها در ساخت UI عبارتند از:

• دکمه ها
• منو ها
• فرم ها
• فیلدهای ورودی
• باکس های متن
• تصاویر
• آیکون ها
• رنگ ها
• فونت ها
• چیدمان

← یک UI designer می تواند با این کامپوننت‌ها و انتخاب صحیح آنها یک رابط کاربری زیبا را خلق کند. →

UX (User Experience) چیست؟

تجربه کاربری UX به حال و احساس کاربر و واکنش آن در هنگام تعامل با یک وب سایت یا اپلیکشن گفته می‌شود. UX شامل تمام مراحلی است که کاربر از لحظه ورود به وب سایت یا وب اپلیکشن تا خروج طی می‌کند. UX کل مسیر تعامل کاربر را دربرمیگیرد و کیفیت تجربه کاربری همه بستگی به میزان کارآمدی، لذت و رضایت بخش بودن کاربر در استفاده و تعامل با وب سایت یا وب اپلیکشن است.

عوامل تاثیر گذار بر UX خوب عبارتند از:

• راحتی استفاده (Usability): کاربر تا چه اندازه می تواند به راحتی از خدمات وب سایت یا اپلیکیشن شما استفاده کند.
• سادگی و خوانایی(Simplicity,Readability): واضح ، قابل درک بودن رابط کاربری و نظم المان های آن.
• سرعت و عملکرد: سرعت بارگذاری و پاسخگویی Request ها مثلا زمان کلیک کردن بر یک دکمه تا گرفتن پاسخ.
• قابلیت کشف: مخاطب باید بتواند براحتی به محتوای مورد نظرش در صفحه شما پیدا کند.
• قابلیت اطمینان: برای رسیدن به این مهم باید به این سوال پاسخ داد که آیا وب سایت یا وب اپلیکشن شما با ایراد فنی دارد و یا باثبات کار می‌کند؟
• احساس: کاربر در استفاده از وب سایت یا وب اپلیکشن شما چه احساسی خواهد داشت؟

کار طراح UX بسیار جدی و خطیر است او  باید با تحقیق و بررسی رفتار کاربران، به شناسایی نیاز‌ و اهداف آن ها تلاش کند. این مسیر تعامل بایستی به بهترین شکل ممکن طراحی شود. هدف ایجاد تجربه ای لذت بخش و رضایت بخش برای کاربر است.

تمایز بین UI و UX

شاید تا بحال فکر می‌کردید UI و UX مفهومی مشابه باشند اما اینطور نیست اگر چه این دو ارتباط نزدیکی با هم دارند اما این دو مفاهیم جداگانه ای دارند. یک تشبیه جالب برای این دو مفهوم، رابطه بین استخوان بندی و ماهیچه بدن انسان است.

UI مانند اسکلت بندی، ساختار ظاهری یک وب اپلیکشن یا وب سایت را شکل می‌دهد این در حالیست که UX نقش ماهیچیه را دارد که کارایی و عملکرد بدن انسان را تضمین می‌کند. به عبارت دیگر UI مسئول بخش ظاهری و تعاملات بصری است، درحالی که UX تمرکز اصلی خود را بر کل تجربه کاربر و کارایی و مفید بودن وب سایت یا اپلیشکن گذاشته است.

اهمیت UI/UX در طراحی سایت

UI و UX دو رکن اساسی در طراحی سایت و وب اپلیکشن هستند که نقش بسیار کلیدی در موفقیت و محبوبیت آن ایفا می کنند. در ادامه به چند عامل مهم از دلایل اهمیت UI/UX در طراحی سایت اشاره می کنیم:

• تاثیر UI/UX بر رضایت کاربر

رابط کاربری و تجربه کاربری بهتر مستقیما بر رضایت یک کاربر در سایت تاثیر خواهد گذاشت. اگر فردی وارد سایت شما بشود و آن چه که دنبال آن است را به راحتی و زیبایی به او ارائه دهید، قطعا با رضایت از سایت شما خارج می شود. این قضیه ماندگاری کاربر روی سایت شما را هم بهبود می بخشد. 

• افزایش نرخ تبدیل با UI/UX

نرخ تبدیل درصد کاربرانی است که پس از ورود به سایت یا وب اپلیکشن شما اقدام به انجام کاری می‌کنند. این عمل خاص می تواند شامل خرید محصول یا ثبت نام در خبرنامه باشد یا عضویت. UX/UX خوب می‌تواند در افزایش این نرخ بسیار کمک کننده باشد.

• نقش UI/UX در برندسازی و ایجاد تمایز

UI/UX خوب برای برندسازی و ایجاد یک امضا یا هویت منحصر به فرد برای شما ضروری است. در دنیای پررقابت امروز، UI/UX خوب می تواند وب سایت یا وب اپلیکشن شما را از سایرین متمایز کند و از دید مشتریان شما تبدیل به یک مرجع شوید.

در نهایت UI/UX خوب یعنی سرمایه گذاری ارزشمند و موفق. با سرمایه گذاری موثر در این زمینه می توانید نرخ تبدیل ر افزایش دهید که در نهایت منجر به فروش بیشتر یا بازدید بیشترخواهد شد.

وظایف و مسئولیت های طراح UX

طراح UX کسی است که تمرکز وی بر تجربه کاربری، رابط کاربری است. هدف اصلی یک طراح UX ایجاد رابط  کاربری ای است که برای کاربران جذاب و کارآمد باشد. در ادامه به برخی از وظایف و مسئولیت های اصلی یک طراح UX اشاره می کنیم:

• تحقیق و تحلیل رفتار کاربران

یک طراح UX همواره به دنبال تحقیق و توسعه جهت بهبود رضایت کاربران از سایت خود است. در اولین مرحله شما به عنوان طراح UX تجربه کاربران در استفاده از سایت خود را تحلیل و تجزیه می کنید. 

• شناسایی نیازها و خواسته های کاربران

 طراح UX باید تحقیقات گسترده ای درباره مخاطب انجام دهد. این تحقیقات شامل مصاحبه، نظرسنجی، تست کاربری، نیازها و خواسته های کاربران را شناسایی کند.

• تحلیل داده‌ ها

 باید داده های جمع آوری شده مورد تجزیه تحلیل قرار بگیرد تا الگوها و بینش های مفیدی در مورد کاربران را بدست بیاوریم.

• ایجاد پرسونای کاربر

 طراح باید براساس داده های جمع آوری شده، پرسوناهایی از کاربران مختلف ایجاد کند. پرسونا به درک بهتر طراح از نیازها، خواسته ها و رفتارهای هر گروه از کاربران کمک شایانی می‌کند.

• تهیه نقشه مسیر کاربر

 مسیری است که کاربر برای رسیدن به یک هدف خاص در وب سایت یا وب اپلیکشن شما طی می‌کند.

• ایجاد وایرفریم

 یک طرح کلی  از رابط کاریری که نمایش چیدمان عناصر مختلف را در صفحه نمایش مشخص می‌کند.

• ایجاد نمونه اولیه

یک مدل اولیه از رابط کاربری که به کاربران امکان می‌دهد تا با آن تعامل داشته باشند و برای بهبود و ارتقا آن بازخورد دهند. طراح بایستی بتواند با ابزارهای مختلف، وایر فریم و نمونه اولیه از رابط کاربری را طراحی کند.

• تست کاربری

 طراح UX باید طرح های اولیه خود را با کاربران واقعی تست کند تا از قابل استفاده بودن، جذابیت و کارآمدی آن اطمینان حاصل کند.

• تجزیه و تحلیل نتایج

 طراح UX باید نتایج تست های کاربران را آنالیز کرده و در صورت نیاز به تغییر در طرح اصلی آن را انجام دهد.

• تکرار

 فرایند طراحی UX یک فرایند تکرار شونده است. طراح باید به طور مداوم طرح های خود را تست و ارزیابی کند و آن ها را بهبود بخشد.

علاوه بر موارد فوق، طراح UX باید اصول و روش های طراحی UX، زبان های برنامه نویسی مانند HTML و CSS و ابزارهای مختلف طراحی مانند Sketch و Figma آشنا باشد.

ارتباط سئو و UI/UX

سئو و UI/UX دو حوزه به هم پیوسته هستند که هر دو نقش مهمی در موفقیت یک وب سایت یا وب اپلیکشن دارند. سئو به صورت خاص برای بهینه سازی وب سایت برای موتورهای جستجو تمرکز دارد اما UI/UX تمرکز اصلی را بر تجربه کاربری دارد. با همه این تفاسیر این دو حوزه گرچه متفاوت اند اما بهم پیوسته هستند ارتباط نزدیکی باهم دارند و بهبود یکی به بهبود دیگری کمک می کند.

تاثیر UI/UX بر سئو داخلی: سئو داخلی یا On-page اقداماتی را شامل می‌شود که در داخل یک وب سایت برای بهبود رتبه بندی آن در موتورهای جستجو انجام می‌شود.

برخی از فاکتورهای مهمی که در سئو On-page موثر هستند عبارتند از:

• سرعت بارگذاری: وب سایتی که به سرعت باز شود یا بارگذاری شود احتمال بیشتری دارد که توسط کاربران و موتورهای جستجو در رتبه بندی های بالا قرار بگیرد.
• محتوای با کیفیت: وب سایت هایی که محتوای باکیفیت، آموزنده و مرتبط با نیاز کاربران دارند می توانند به جذب ترافیک به وب سایت شما کمک کند.
• ساختار وب سایت: ساختار منظم و قابل فهم یک وب سایت، به ربات های خزنده کمک می کند تا محتوای آن را بدرستی درک کنند.

نتیجه گیری

در دنیای مدرن، طراحی سایت حرف اول را در موفقیت یک کسب و کار می زند. یک وب سایت خوب در عین زیبایی باید کاربرپسند و کارکردن با لذت بخش باشد. UI یا رابط کاربری، ظاهر یا فرانت سایت را شامل می‌شود. UX یا تجربه کاربری احساس کاربر در هنگام استفاده از سایت است.

برهمین اساس آشنایی با UI/UX برای طراحان وب سایت امری ضروری است. در این مقاله درباره اهمیت UI/UX در طراحی سایت توضیحات کاربردی و با جزییات کافی بیان امید است پس از خواندن این مقاله به سوالات خود پاسخ دهید.

سوالات متداول