وب اپلیکیشن یا PWA چیست؟ چرا در آینده بیشتر راجع به آن می شنوید؟

اگر در حوزه طراحی وب فعالیت می کنید یا صاحب یک کسب و کار هستید و نیاز به یک اپلیکیشن دارید، ممکن است با عنوان وب اپلیکیشن یا PWA آشنا شده باشید.

همه ما می دانیم که امروزه کسب و کارها و شرکت ها نیاز به وب سایت یا ارائه خدمات از راه دور مبتنی بر اینترنت و شبکه دارند. گاهی این سرویس باید به صورت اختصاصی با امکان ورود به یک پنل و یا انجام عملیاتی مانند پرداخت، درست مانند نرم افزارهای بانکی و … اما روی یک صفحه وب و توسط یک مرورگر انجام شود. در چنین شرایطی وب اپلیکیشن انتخاب عالی و البته تنها انتخاب شما خواهد بود.

برنامه وب اپلیکیشن یا PWA در واقع سیستمی است که با استفاده از مرورگر وب قابل دسترسی بوده و ظاهر آن با زبان هایی مانند HTML, CSS نوشته می شود. در حالی که باطن و بخش بک اند این نرم افزارها را می توان با استفاده از زبان هایی نظیر LAMP, MEAN نوشت.

برخلاف نرم افزارهای موبایل که توسط SDK ها و مبتنی بر زبان هایی مانند جاوا برای اندروید و سوییفت برای ios نوشته می شوند، در وب اپلیکیشن ها خبری از آن نیست اما به نظر شما اصلی ترین تفاوت یک صفحه وب، نرم افزار موبایل و pwa چیست؟

به این موضوع در ادامه بیشتر می پردازیم. شما در نهایت برای کسب و کار، شرکت و حوزه خدماتی که به مشتری ارائه می دهید و از آن کسب درآمد می کنید به به وب سایت نیاز دارید.

چرا به یک وب سایت نیاز دارید؟

در واقع وب سایت:

• روشی موثر برای نمایش محصولات و خدمات شما
• توسعه یک سایت به شما کمک می کند تا ارتباط اجتماعی خود را ایجاد کنید
• به شما در برندسازی کسب و کارتان کمک می کند
• به شما کمک می کند تا به اهداف تجاری خود برسید
• به شما امکان می دهد پشتیبانی مشتری خود را افزایش دهید

هنوز برای وب سایت یک جایگزین مناسب پیدا نشده است اما به هر حال شما می توانید از سرویس مشابه آن در اپلیکیشن های موبایل استفاده کنید. از طرفی باید بدانید که وب اپلیکیشن ها کاملا با یک سایت که می تواند محتوای آموزشی، خدماتی، تجاری و عمومی داشته باشد متفاوت است.

چرا به یک برنامه وب یا وب اپلیکیشن نیاز دارید؟

برنامه های کاربردی وب که البته در جامعه برنامه نویسی و توسعه نرم افزار ایران با نام وب اپلیکیشن شناخته می شوند، به دلایل زیر محبوبیت بیشتری دارند:

• در مقایسه با برنامه های دسکتاپ، نگهداری برنامه های وب آسان تر است، زیرا از کد یکسان در کل برنامه استفاده می کنند. هیچ مشکل سازگاری وجود ندارد.
• برنامه های کاربردی وب را می توان بر روی هر پلتفرمی استفاده کرد: ویندوز، لینوکس، مک … زیرا همه آنها از مرورگرهای مدرن پشتیبانی می کنند. حتی دیوایس هایی که سیستم عامل ندارند نیز می توانند با یک مرورگر آن را اجراء کنند.
• نیازی به بروزرسانی ندارند و هر لحظه می توانید بدون این که کاربر، نرم افزاری دانلود کند آن را آپدیت یا تغییرات لازم را انجام دهید.
• شما می توانید در 24 ساعت شبانه روز و 365 روز سال از هر رایانه شخصی به این برنامه های کاربردی وب دسترسی داشته باشید.
• می توانید از رایانه یا دستگاه تلفن همراه خود برای دسترسی به داده های مورد نیاز استفاده کنید.
• به جای این که از نرم افزار های SasS استفاده کنید می توانید با هزینه کمتر برای سازمان خود به سراغ وب اپلیکیشن ها بروید.
• شما برای اجرای آن ها در موبایل، تبلت، کامپیوتر و حتی تلویزیون های هوشمند، نیازی به نصب نخواهید داشت.

ویژگی های وب اپلیکیشن که آینده آن را تضمین می کند!

در تیتر این مقاله به این موضوع پرداختیم که وب اپلیکیشن ها در واقع آینده هستند. برای استناد بهتر به این اصل، لازم است اشاره ای داشته باشم به سرویس دهنده های بزرگ خدمات در ایران و بین الملل که در ایران دیجی کالا، تپسی و در جهان استارباکس، فلیپ بورد، اوبر، یامیلی از جمله محبوب ترین ها هستند.

می توان گفت که وب اپلیکیشن یک سرمایه گذاری ویژه روی اطلاعات است. مزیت های کلیدی زیادی دارد که باعث می شود حتی با دگرگون شدن سیستم عامل ها نیز بتوان به راحتی از آن ها استفاده کرد. برخلاف اندروید و ios که مشخص نیست چه آینده ای دارند و آیا سیستم عاملی جایگزین آن ها می شود یا خیر. حوزه وب دارای یک پلتفرم ثابت و مشخص است و صرفا نسل آن تغییر می کند.

در نتیجه نمی توان گفت که مرورگر ها، وب سایت ها و حتی اینترنت شبکه WEB به همین زودی منسوخ و از کار می افتد. در دنیای وب اپلیکیشن ها، شما می توانید امکانات فوق العاده ای را با  کم ترین هزینه در اختیار مشتریان خود قرار دهید.

ویژگی های وب اپلیکیشن چیست؟

شاید این پرسش هم مطرح شود که ویژگی های اصلی اپلیکیشن های تحت وب چیست که باعث شده در طول این 5 سال، تا این حد در مورد آنها صحبت شود؟ در این باره لازم می دانیم که به چند موضوع و زمینه اصلی اشاره کنیم.

• مقیاس پذیر بودن و پشتیبانی از میزبانی ابری

یکی از مهم ترین موضوعات در مورد وب اپلیکیشن ها این است که ساختار مقیاس پذیری دارند. به راحتی می توانید فضای پشتیبانی و هاستینگ آن ها را به عنوان یک توسعه دهنده نرم افزار ارتقا دهید.

برخلاف اپلیکیشن های موبایل و یا سایت ها، دردسری برای سطح دسترسی بالاتر و یا ارتقا ندارند. می توانید صرفا سرور یا هاست خود را ارتقا داده و به راحتی مشکل دسترسی تعداد بیشتری از کاربران را حل کنید.

از آنجایی که وب اپلیکیشن در شبکه وب پشتیبانی می شود، می توان از هاست های ابری و سیستم های ذخیره سازی کلود نیز برای پشتیبانی از آن استفاده کرد.

• سیستم کاملا کراس پلتفرم

تفاوتی ندارد که صاحب موبایل اندروید، ios و یا حتی سیستم عامل ویندوز، لینوکس و مکینتاش هستید به راحتی می توانید از امکان استفاده روی تمامی سیستم عامل های وب اپلیکیشن بهره بگیرید.

یکی دیگر از مشکلاتی که ما در مورد توسعه نرم افزار با آن روبرو هستیم این است که می توانیم صرفا بر اساس امکانات آن را برای نسخه ای خاص از سیستم عامل توسعه دهیم. مثلا بهره گیری از یک SDK خاص در اندروید نیاز به ورژن 5.0 و بالاتر از این سیستم عامل دارد.

در صورتی که شما در تمامی دستگاه ها می توانید با استفاده از یک مرورگر مانند کروم، موزیلا و… آن را اجراء کنید و از ویژگی ها و امکانات این سرویس استفاده کنید.

• امکان ایجاد تغییرات به سادگی!

یکی از بزرگترین مشکلات صاحبان کسب و کارها در استفاده از نرم افزارهای موبایل این است که معمولا نمی توانند داده ها را به راحتی خودشان تغییر دهند. در واقع لازم است که یک توسعه دهنده یا برنامه نویس موبایل این ماژول ها را تغییر داده و یا آن ها را به نرم افزار بیفزاید.

مقایسه جامع وب سایت و وب اپلیکیشن

در صورتی که قصد استفاده از وب اپلیکیشن را دارید و می خواهید در این مورد بیشتر بدانید که تفاوت سایت و PWA چیست؟ می توانید از جدول زیر برای مقایسه این دو سرویس محبوب استفاده کنید.

دقت کنید که استفاده از هر دوی این سرویس ها برای کسب و کار مهم و حیاتی خواهد بود اما بر سر دو راهی استفاده از قابلیت های اختصاصی و کاربر ثبت نام شده، عموما وب اپلیکیشن گزینه بهتری خواهد بود.

مزیت های ویژه وب اپلیکیشن: آینده از آن توست!

وب اپلیکیشن ها مزیت های ویژه و کلیدی زیادی دارند که خیلی سریع به بررسی آن ها می پردازیم.

• عدم وجود محدویت در اجراء

در صورتی که از سیستم عامل ها و دیوایس های مختلف و خاص مانند کروم بوک، ویندوز فون، لینوکس و… استفاده می کنید هیچ محدودیتی برای اجرای وب اپلیکیشن ها نخواهید داشت. در واقع صرف اتصال شما به این سرویس یک نرم افزار مرورگر خواهد بود و می توانید از موزیلا، کروم، اپرا و حتی مرورگر های موبایل برای دسترسی به آن استفاده کنید.

• عدم اشغال حافظه و نیاز به نصب محلی

یکی از مهم ترین دغدغه های افراد مدیریت حافظه در دستگاه های امروزی است. حافظه گران شده و به طبع پرداخت هزینه بابت آن صرفه اقتصادی ندارد. در عوض وب اپلیکیشن می تواند حافظه شما را مدیریت کند و به صورت صفحه وب و با حجمی کمتر از 2 مگابایت در 99 درصد مواقع ذخیره شود.

• ریسپانسیو!

واکنش گرا بودن یعنی می توانید آن را روی هر اندازه نمایشگر، از تلویزیون های عریض 75 اینچی تا دیوایس های کوچک اجراء کنید. حتی بسیاری از ساعت های هوشمند نیز می توانند به شما امکان دسترسی به انواع وب اپلیکیشن بدهند.

• عدم نیاز به آپدیت نرم افزار

در صورتی که از وب اپلیکیشن استفاده کنید، اطلاعات، پچ ها و ساختار کلی نرم افزار به صورت تحت وب در دسترس است. در نتیجه مانند نرم افزارهایی که روی موبایل خود نصب کرده اید، نیازی به بروزرسانی و آپدیت آن نخواهید داشت و همه چیز در سرور و بدون وارد شدن فشار به دیوایس شما انجام می گردد.

• هزینه پایین

این روزها برای کسب و کار ها راه اندازی یک سرویس با هزینه پایین در اولویت است. برخلاف نرم افزارهای موبایل و ویندوز که هزینه طراحی آن ها چند میلیون یا گاهی چند ده میلیون خواهد بود و علاوه بر آن باید هزینه ای بابت نگهداری و سرور هم پرداخت کنید، وب اپلیکیشن ها به صرفه و ارزان هستند.

مزیت وب اپلیکیشن برای کاربران ایرانی

یکی از موضوعات مهم و حیاتی در مورد انواع وب اپلیکیشن ها این است که نیازی به نصب نرم افزار به صورت محلی روی دستگاه را ندارند. حال تفاوتی ندارد که شما از یک موبایل اندروید یا سیستم عامل دسکتاپ ویندوز استفاده می کنید، در ایران و برای دیوایس های شرکت اپل، با مشکلات عدیده تحریم مواجه هستیم. شرکت اپل نرم افزارهای ایرانی را از روی اپ استور و فروشگاه رسمی خود حذف می کند. اپ استور در واقع این محدودیت را در طول چند ماه اخیر تشدید نموده است.

شرکت های بزرگ به جای توسعه نرم افزار یا در کنار آن، امکان استفاده از وب اپلیکیشن ها را به مشتریان خود می دهند یعنی به جای این که نرم افزار بانکی خود را بر روی ios نصب کنید (که این امکان صرفا از طریق مارکت های نرم افزار ایرانی و با پرداخت هزینه ممکن است) می توانید نسخه وب اپلیکیشن آن را روی مرورگرهای مختلف از جمله سافاری و کروم اجراء کنید.

 این در واقع اصلی ترین و مهم ترین مزیت و ویژگی فوق العاده وب اپلیکیشن ها برای توسعه دهندگان و کاربران ایرانی است. از طرفی اگر از سیستم عامل لینوکس استفاده می کنید هم به طبع این موضوع برای مهم است که نرم افزار تحت وب آن در دسترس شما باشد.

معایب وب اپلیکیشن

اگرچه وب اپلیکیشن ها امتیازات، مزایا و ویژگی های مثبت زیادی دارند اما در مورد آن ها چند عیب نیز وجود دارد که در ادامه بر می شماریم.

• مشکلات امنیتی

در برخی از وب اپلیکیشن ها، حفره ها و نقص های امنیتی دیده می شود. در واقع ممکن است حتی این دسترسی غیر ایمن از سوی سرور به دستگاه شما هم باشد.

• مشکلات با نسخه های قدیمی مرورگرها

برخی از مرورگر ها قادر به پشتیبانی از المان های جدید استفاده شده در وب اپلیکیشن نیستند. در نتیجه باید حتما مرورگر خود را بروز کنید. در مورد برخی مرورگر ها و سیستم عامل ها این موضوع با محدودیت مواجه است.

• دامنه دسترسی و پرمیشن محدود

در صورتی که وب اپلیکیشن توسط یک تیم توسعه حرفه ای طراحی نشده باشد به مرور دچار مشکل می شود و یا فشار زیادی را به سرور وارد می کند. گاهی دسترسی ها مانند لوکیشن و… نیز دارای مشکل خواهد بود یا شما در تعریف این دسترسی ها محدودیت دارید.

مثال هایی از وب اپلیکیشن

این روز ها شرکت های کوچک و بزرگ زیادی از وب اپلیکیشن ها استفاده می کنند. در ادامه چند مورد از بهترین مثال ها در این حوزه را به شما معرفی می کنیم.

• تاکسی ها و فروشگاه های آنلاین

بسیاری از فروشگاه های آنلاین و تاکسی های اینترنتی مانند اوبر، آمازون و اسنپ و حتی تپسی این روزها از سیستم وب اپلیکیشن استفاده می کنند. می توانید نرم افزار تحت وب آنها را به شکل یک برنامه روی لیست موبایل خود ذخیره کنید. آنها روش انجام این کار را به شما شرح می دهند.

• بازی های تحت وب

بازی های تحت وب نیز این روز ها به جای لاگین هرباره و همین طور متصل شدن به وب سایت و باز کردن مرورگر، به شما این امکان را می دهند که یک بازی را به صورت کراس پلتفرم روی موبایل، تبلت، ویندوز، مکینتاش، لینوکس و… اجراء کنید.

• نرم افزارهای مدیریت مشتریان و پروژه ها

CRM ها و همین طور ریموت ها این روز ها توسط این سرویس راه اندازی می شوند. با استفاده از این قابلیت دیگر نیازی نیست که کاربران سایت یا سرویس شما از یک سیستم عامل خاص استفاده کنند.

جمع بندی

گوگل و شرکت های بزرگ مانند آمازون، اوبر، نتفلیکس و… این روز ها حمایت ویژه ای از وب اپلیکیشن ها می کنند.

در واقع این موضوع باعث می شود که شما در تمامی حوزه ها سطح دسترسی استانداردی به کاربران خود بدهید و آن ها بتوانند بدون دسترسی های اضافه و نصب نرم افزار، از تمام قابلیت های سایت، شرکت، استارتاپ و نرم افزار شما استفاده کنند. در دنیای تجارت دیجیتال، این موضوع سبب گسترش اعتماد مشتری و آسان شدن کارها می شود.

چنانچه به دنبال یک راهنمای گام به گام و کامل به منظور طراحی وب اپلیکیشن ها هستید، مقاله زیر را با دقت مطالعه فرمایید.

نحوه طراحی وب اپلیکیشن ها – PWA (Progressive Web Apps)