کشف جاوا اسکریپت: زبان برنامه نویسی پرکاربرد وب

نویسنده : پوریا فرجی

آدرس کوتاه این صفحه : https://darkoobedu.ir/?p=433

زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت (JavaScript) یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی است که برای توسعه وب‌سایت‌ها، برنامه‌های کاربردی، بازی‌ها و بسیاری دیگر از نرم‌افزارها استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی مفاهیم اساسی جاوا اسکریپت و روش‌های استفاده از آن برای توسعه وب‌سایت‌های پویا می‌پردازیم.

زبان جاوا اسکریپت یکی از مهم‌ترین زبان‌های مورد استفاده در توسعه وب سایت است. جاوا اسکریپت در سال ۱۹۹۵ توسط نت‌اسکیپ (Netscape) ابداع شد و اولین بار در مرورگر نت‌اسکیپ ۲.۰ به کار گرفته شد. اما در سال ۱۹۹۶، مایکروسافت با انتشار نسخه ۳ اینترنت اکسپلورر، این زبان را به عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای توسعه وب‌سایت به کار گرفت.

جاوا اسکریپت یک زبان برنامه‌نویسی سمت کاربر (Client-side) است که برای تعامل با کاربر، تغییراتی در صفحات وب و همچنین ایجاد افکت‌هایی مانند نمایش پیام‌ها، جمع آوری اطلاعات فرم و کنترل داده‌ها استفاده می‌شود.

لیست مطالب

مفاهیم اساسی جاوا اسکریپت

در ادامه به بررسی مفاهیم اساسی جاوا اسکریپت مانند متغیر، توابع و رویدادها پرداخته می‌شود.

– متغیر:

متغیرها در جاوا اسکریپت برای نگهداری داده‌ها استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، برای نگهداری یک عدد در جاوا اسکریپت، می‌توانید از متغیری با نام “number” استفاده کنید. برای تعریف متغیر، از واژه var استفاده می‌شود. مثال زیر یک متغیر به نام “number” را با مقدار ۱۰ تعریف می‌کند.

“`
var number = 10;
“`

– توابع:

توابع در جاوا اسکریپت برای تکرار کد و تفکیک آن به بخش‌های کوچکتر استفاده می‌شوند. شما می‌توانید تعدادی کد را درون یک تابع قرار دهید و آن‌ را با نام خود فراخوانی کنید. برای تعریف یک تابع، از واژه function استفاده می‌شود. مثال زیر یک تابع به نام “add” را تعریف می‌کند که دو عدد را جمع می‌کند و نتیجه را برمی‌گرداند.

“`
function add(num1, num2) {
return num1 + num2;
}
“`

– رویدادها:

رویدادها در جاوا اسکریپت برای پاسخ به تغییرات کاربر (مانند کلیک کردن بر روی یک دکمه یا بالا بردن موس بر روی یک المان) استفاده می‌شوند. شما می‌توانید یک تابع را به یک رویداد مرتبط با المانی مانند دکمه، لینک یا فرم انتخاب کنید. مثال زیر یک تابع به نام “changeColor” را به یک رویداد کلیک مرتبط با یک دکمه متصل می‌کند. این تابع، رنگ پس‌زمینه صفحه را به رنگ زرد تغییر می‌دهد.

“`
document.getElementById(“myButton”).addEventListener(“click”, changeColor);

function changeColor() {
document.body.style.backgroundColor = “yellow”;
}

کاربردهای جاوا اسکریپت:

ایجاد برنامه‌های وب و موبایل
توسعه دهندگان می توانند از فریم ورک های مختلف جاوا اسکریپت برای توسعه و ساخت برنامه های وب و موبایل استفاده کنند. فریم ورک های جاوااسکریپت مجموعه ای از کتابخانه های جاوا اسکریپت هستند که قابلیت نوشتن کد از قبل را به توسعه دهندگان برای استفاده از ویژگی های برنامه نویسی روزمره ارائه می دهند. به معنا واقعی کلمه فریم ورک برای ساختن وب سایت ها یا برنامه کاربرد دارند .
فریم ورک های محبوب جاوااسکریپت Angular ، React و Vue می باشند. بسیاری از شرکت ها از Node.js که یک محیط run time جاوااسکریپت بر روی موتور V8 گوگل کروم می باشد استفاده می کنند . چند نمونه از مثال های مشهور آن Uber و PayPal ، Linkedln ، Netflix می باشد .
ساخت وب سرور ها و توسعه برنامه های کاربردی سرور
فراتر از وب سایت ها و برنامه های کاربردی، توسعه دهندگان همچنین می توانند از جاوا اسکریپت برای ساخت وب سرورهای ساده و توسعه زیر ساخت های back-end توسط Node.js استفاده کنند.
توسعه بازی
شما همچنین می توانید از جاوااسکریپت برای ایجاد بازی های مرورگر استفاده کنید. این ها یک راه عالی برای تمرین مهارت های برنامه نویسان مبتدی می باشد.
ابزارها و کتابخانه های معروف جاوااسکریپت
یکی از مزیای جاوااسکریپت ، فریم ورک ها و کتابخانه هایی است که بر پایه این زبان شکل گرفته اند . کتابخانه هر زبان برنامه نویسی ، در واقع مجموعه ای از دستورات آن زبان است که در قالب خلاصه و آماده برای استفاده قرار می گیرد . یکی از مشهورترین و نام آشناترین کتابخانه های جاوااسکریپت Jquery است . جی کوئری در واقع مجموعه ای از دستورات پیچیده جاوااسکریپت است که به صورت بسیار ساده و اسان در اختیار همه قرار دارد . برای مثال یکی از مزیت های جی کوئری این است که برای یک کار اگر باید ده خط کد جاوااسکریپت بنویسید، با استفاده از یک متد یک خطی جی کوئری می توانید همان کار را با کیفیت و دقت بالا انجام دهید .
برای اینکه بیشتر از پیش به یادگیری جاوا اسکریپت علاقمند شوید ، میخواهیم به شما بگوییم که این روز ها جاوااسکریپت ، تنها یک زبان برنامه نویسی برای طراحی سایت و افزودن مقداری انیمیشن و حرکت و منطق به وب سایت ها نیست . فریم ورک ها و ابزارهای بسیار زیادی با کمک این زبان توسعه داده شده اند که با کمک آن ها می توان از اپلیکشن های موبایل گرفته تا سیستم ها پیچیده را پیاده سازی کرد . ابزارهایی مثل React JS شرکت فیس بوک یا Angular JS شرکت گوگل از جمله ی این ابزار ها هستند . همچنین با روی کار آمدن NodeJS امکان اجرای کد های جاوا اسکریپت به عنوان زبان سمت سرور نیز فراهم شده است .

استفاده از جاوا اسکریپت در توسعه وب سایت

استفاده از جاوا اسکریپت در توسعه وب سایت، به شما امکان می‌دهد تا صفحات پویا و جذابی برای کاربران خود ارائه دهید. در ادامه به برخی از موارد استفاده از جاوا اسکریپت در توسعه وب سایت پرداخته می‌شود.

– اعتبارسنجی فرم:

با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توانید فرم‌های ورودی کاربر را اعتبارسنجی کنید تا مطمئن شوید که کاربران اطلاعات درست و کامل را وارد می‌کنند. برای مثال، می‌توانید یک تابع جاوا اسکریپت را برای بررسی صحت یک آدرس ایمیل تعریف کنید و در صورت نامعتبر بودن، یک پیام خطا به کاربر نمایش دهید.

– ایجاد افکت‌های بصری:

با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توانید انواع افکت‌های بصری مانند انیمیشن‌ها، تغییرات رنگ و حرکت المان‌های صفحه را ایجاد کنید. این افکت‌ها به صفحات شما زیبایی و جذابیت می‌بخشند و کاربران را به سمت استفاده از وب‌سایت شما جذب می‌کنند.

– بررسی وضعیت شبکه:

با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توانید وضعیت شبکه کاربر را بررسی کنید و در صورت عدم اتصال به اینترنت یا اتصال ضعیف، پیام خطا به کاربر نمایش دهید. این قابلیت به کاربران کمک می‌کند تا مطمئن شوند که مشکل اتصال به اینترنت از سمت آن‌ها نیست.

– تعامل با API:

با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توانید با API (رابط برنامه‌نویسی برنامه) تعامل کنید و اطلاعات را از سایر سرویس‌ها و سامانه‌ها دریافت کنید. به عنوان مثال، می‌توانید با استفاده از API توییتر، آخرین توییت‌های یک کاربر را در وب‌سایت خود نمایش دهید.

– دسترسی به المان‌های HTML:

با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توانید به المان‌های HTML مانند دکمه‌ها، فیلدهای متنی و تصاویر دسترسی پیدا کنید و تغییراتی روی آن‌ها اعمال کنید. این قابلیت به شما اجازه می‌دهد تا به صورت پویا با المان‌های صفحه کاربران تعامل کنید.

– استفاده از کتابخانه‌های جاوا اسکریپت:

برای تسهیل در توسعه جاوا اسکریپت، بسیاری از کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌هایی مانند jQuery، React و Vue.js وجود دارند که به شما امکان می‌دهند تا با استفاده از توابع و قابلیت‌های آن‌ها به صورت سریع و آسان وب‌سایت‌های پویا را توسعه دهید.

– کار با کدهای خارجی:

با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توانید کدهای خارجی را به وب‌سایت خود اضافه کنید و از ویژگی‌های آن‌ها استفاده کنید. این کدها می‌توانند شامل کتابخانه‌های جاوا اسکریپت، فایل‌های CSS و تصاویر باشند.

هر چند جاوا اسکریپت به شما امکانات بسیاری برای توسعه وب‌سایت‌های پویا می‌دهد، اما باید در نظر داشت که برخی نکاتی هم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید.

– سرعت بارگذاری صفحه:

استفاده بیش از حد از جاوا اسکریپت می‌تواند سبب افزاسناد خود شود و به کندی بارگذاری صفحه منجر شود. بنابراین باید بهینه کردن کدهای جاوا اسکریپت و استفاده از روش‌های بهینه‌سازی برای کاهش حجم کدها را در نظر داشته باشید.

– سازگاری با مرورگرها:

باید به یاد داشت که مرورگرهای مختلف ممکن است به صورت متفاوتی با جاوا اسکریپت برخورد کنند و این باعث شود که وب‌سایت شما در برخی مرورگرها صحیح نشان داده نشود. بنابراین باید از تکنیک‌های صحیح و استاندارد برای کد نویسی استفاده کرده و از تست و اعتبارسنجی بر روی مرورگرهای مختلف استفاده کنید.

– امنیت:

به دلیل اینکه جاوا اسکریپت در سمت کاربر اجرا می‌شود، باید از تکنیک‌های امنیتی برای جلوگیری از سوءاستفاده از کدهای جاوا اسکریپت استفاده کنید. این شامل استفاده از ورودی‌های کاربران، محدود کردن دسترسی به داده‌های حساس و استفاده از روش‌های رمزنگاری اطلاعات است.

در کل، جاوا اسکریپت یکی از مهمترین ابزارهای توسعه وب است که به شما امکان می‌دهد تا وب‌سایت‌های پویا و تعاملی با استفاده از قابلیت‌های مختلفی مانند تعامل با API، دسترسی به المان‌های HTML و کار با کدهای خارجی توسعه دهید. با این حال، بهینه کردن کدهای جاوا اسکریپت، سازگاری با مرورگرها و امنیت باید در مراحل توسعه وب‌سایت‌های شما مد نظر قرار گیرند.